| In 1957 begon radiomaker Ate Doornbosch met zijn programma Onder de groene linde, aanvankelijk bij de VARA, de socialistische omroep die met volkszanguitzendingen wenste bij te dragen aan de culturele verheffing van het volk. Doornbosch (geboren in 1926 in het Groningse Nuis) wilde een serie van tien programma’s maken met opnamen van oude liederen. Dat leek de leiding aanvankelijk wat veel, vijf afleveringen zouden wel genoeg zijn, maar Doornbosch hield vol. Uiteindelijk zouden het ongeveer 1370 uitzendingen worden.
De eerste authentieke stem die Doornbosch opnam was die van zijn vrouws grootmoeder, die uit het zuidoosten van Drenthe afkomstig was en over een helder stemgeluid beschikte. De tweewekelijkse uitzendingen waren onmiddellijk een succes; ze trokken zo’n 350.000 luisteraars per keer. Honderden mensen stuurden brieven met aanvullingen van de teksten. Van sommigen maakte Doornbosch opnames, die hij vervolgens uitzond. Dat lokte dan weer nieuw commentaar uit van luisteraars die zich de tekst of de melodie anders herinnerden. Zo ontdekte radiomaker Doornbosch aan den lijve wat in de volksliedkunde allang een gegeven was: door de mondelinge overlevering van de liederen zijn geen twee versies gelijk, dat wil zeggen, elke informant zingt zijn eigen variant.
In 1968, negen jaar na de start, verhuisde Onder de groene linde naar de Nederlandse Radio Unie. Hadden vooral mensen in het noorden van het land naar de rode VARA geluisterd, nu deed ook het katholieke zuiden mee. Doornbosch was inmiddels in wetenschappelijke dienst van het Meertens Instituut getreden omdat zijn programma niet alleen vermaak en stichting bood, maar tevens met de ondergang bedreigd cultuurgoed registreerde. Er kon nu veel meer veldwerk worden gedaan. Vanaf 1976 werd Onder de groene linde wekelijks uitgezonden.
Het programma was 37 jaar lang in de ether geweest toen het in 1994 werd beëindigd. Daarmee is het een van de langst bestaande programma’s uit de Nederlandse omroepgeschiedenis. Doornbosch heeft alle uitzendingen zelf verzorgd. Het programma heeft altijd een grote schare trouwe luisteraars gehad, waaronder mensen die de uitzendingen jarenlang op cassettebandjes opnamen. |
