Home     Grasduinen     Over     Zoektips     FAQs     Disclaimer     Meertens Instituut         english

Nederlandse Liederenbank

        - strofezoeken
        - melodiezoeken met klavier        
  
sorteer op



genre:                                        

historielied

categorie: politiek en geschiedenis
verhalend lied over een historische gebeurtenis of reeks gebeurtenissen. Als de gebeurtenis actueel was ten tijde van het schrijven, kan het ook een politiek lied worden genoemd. Als het om een gebeurtenis uit de bijbel gaat, wordt het een bijbels historielied genoemd. Een politiek en/of historisch lied uit de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648) wordt een geuzenlied genoemd als het vanuit oranjezind en/of calvinistisch perspectief is geschreven. Een lied over een of meer gebeurtenissen die niet politiek, historisch of bijbels zijn, is een verhalend lied.

Genre historielied: 1618 liederen.


voorbeeld 1



voorbeeld 2

Een oudt Liedeken, van Graef Floris ende
Geeraert van Velsen

Wie wil hooren een nieu Liedt
Hoort toe ick sal u singhen
Hoe Geraert van Velsen Graef Floris verriet,
T'zijn also wonderlijcke dinghen.

Graef Floris tot Gheeraert van Velsen sprack:
"Geraert van Velsen, ghy moet hylijcken
Al aen een Weeutgen heeft goets ghenoech
[Je moet trouwen met een rijke weduwe]
En sy is also suyverlijcke." [mooi]

"Die schande en schieter my nemmermeer,"
Sprack Gheeraert van Velsen tot zijnen Landts-heer,
"Eer ghy my soudt brengen in sulck verdriet,
U Ouwe versleten schoenen en wil ick niet."

"Gheraert van Velsen, mijn lieve Neef,
Had ghy die woortgens wat beter beleyt
[had jij maar beter op je woorden gepast]
Al hadt ghy by u Ridders hals ghesworen,
Ghy sultse draghen, ist u lief of leyt."

(etc.)

Uit: Princesse Liet-boec (1605). Rond 1600 herleefde de belangstelling voor dit oude lied over de moord op de Hollandse graaf Floris V (1296) door diens eigen vazal Gerard van Velsen. Het begint ermee dat Floris Gerard zwaar beledigt door hem een weduwe als vrouw aan te bieden: een oude versleten schoen in de ogen van ridder Gerard.
naar dit lied
Een nieuw lied, op de aanspraak [toespraak] van onze koning, zoo wel aan zyne Zonen, als aan zyne dappere Generaals en alle Militairen.

Ach hoe dierbaar en teeder,
Was ons Konings woord:
"Myn kinder ik zien u haast [spoedig] weder,
Trek met myn schaapjes voort;
Ik zal bidden aan God den Heer,
Ik omhels u spoedig in myn armen weer."
De tranen rolden hem uit de oogen,
Het leger was daar door bewogen.

"Komt Willem en Frederik, myn zoonen,
Stryd met vollen moed,
Den hemel zal u daar voor beloonen,
Maakt dat gy myn kinder hoedt;
Trek vooruit met u leger schaar,
Dan God is met u, dat zien ik klaar,
En wreek 't voor u oude Vader,
Aan Daine die is zyn Verrader."

Toen ging hy met zyn Generalen,
En sprak tot ieder man:
"Myn kinderen, wilt toch niet dralen,
Grypt nu den vyand aan;
Gy weet, gy strydt voor my niet alleen,
Maar ook voor u eigen daar met een,
En denk gy zyt de oude Batavieren,
Die eeuwig de Oranje Vaandel vieren."

Toen sprak hy: "Wilt voorwaards marcheren,
Myne zonen zyn gereed,
Myn oudste zal u kommandeeren,
(enz.)

Uit een liedblad ten tijde van de Belgische Opstand /Revolutie (ca. 1830-1840). Willem I, koning der Nederlanden, spreekt zijn zoons (Willem en Frederik) en generaals toe, die op het punt staan naar het Zuiden te vertrekken om de opstand neer te slaan.

naar dit lied