alfabetische lijst van genres |
genre | categorie | omschrijving |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
abclied | formele genres | lied waarvan de eerste letters van de versregels het alfabet vormen, of [...] |
acrostichon | formele genres | lied waarvan de eerste letters van de versregels of de eerste letters van [...] |
adventslied | jaarkring | lied over de advent (de komst van God op aarde, dus Jezus' geboorte), of [...] |
advieslied | allerlei soorten liederen | lied waarin een advies gegeven wordt. |
afscheidslied | gelegenheden | lied waarin afscheid wordt genomen, bijvoorbeeld van een geliefde of van [...] |
aftellied | kinderen | kinderlied waarin [...] |
aftelrijm | kinderen | kinderrijm waarin wordt geteld of afgeteld, meestal om te bepalen wie [...] |
allegorisch lied | allerlei soorten liederen | lied over of gezongen door een allegorische figuur. |
ambachtslied | werk | lied waarin de lof van een ambacht of beroep gezongen wordt, of lied dat [...] |
amusementslied | vermaak | min of meer grappig lied met een verhaal zonder al te veel diepgang, soms [...] |
anti-drinklied | vermaak | lied waarin de nadelen van overvloedig drankgebruik worden benadrukt. |
anti-geuzenlied | politiek en geschiedenis | politiek lied [...] |
anti-huwelijkslied | levenscyclus | lied waarin ongehuwden het huwelijk wordt afgeraden, vaak door een [...] |
anti-liefdeslied | liefde en seks | lied waarin de zanger de liefde afzweert, vaak na een verbroken relatie. [...] |
anti-oorlogslied | politiek en geschiedenis | politiek lied waarin men zich uitspreekt tegen een bepaalde oorlog of [...] |
antifoon | godsdienst | gregoriaans gezang ter omlijsting van de psalmodie, of daar een [...] |
antwoordlied | formele genres | lied waarin antwoord wordt gegeven op een ander lied of op een vraag. Vaak [...] |
arbeiderslied | werk | lied van of over arbeiders, vaak sociaal of politiek getint. |
avondgebed | godsdienst | zie avondlied. |
avondlied | godsdienst | lied dat 's avonds wordt gezongen, meestal als gebed voor het slapen gaan. [...] |
ballade | verhalen | oud verhalend lied, doorgaans een tragische liefdesgeschiedenis. De tekst [...] |
bedellied | werk | lied over bedelen, of lied gezongen bij het bedelen, ook door werklozen. |
bedevaartslied | godsdienst | hetzelfde als |
begrafenislied | levenscyclus | lied dat geschreven is voor een begrafenis of dat een begrafenis [...] |
bespiegelend lied | godsdienst | lied waarin een wereldlijk of geestelijk onderwerp aandachtig wordt [...] |
beurtzang | formele genres | hetzelfde als |
bijbels historielied | godsdienst | lied dat een geschiedenis uit de Bijbel vertelt, zoals de verhalen van de [...] |
bijbels loflied | godsdienst | opgenomen onder loflied. |
boerenlied | werk | opgenomen onder |
boertig lied | vermaak | hetzelfde als kluchtlied. |
bruiloftslied | levenscyclus | lied geschreven voor een huwelijk van bepaalde personen, of een lied om [...] |
canon | formele genres | lied waarvan de melodie in canon kan worden gezongen. |
carnavalslied | jaarkring | lied gezongen tijdens het carnavalsfeest, dat gevierd wordt tijdens de [...] |
christelijk lied | godsdienst | hetzelfde als |
Christuslied | godsdienst | lied gericht tot Jezus Christus, of over het leven van Jezus Christus. [...] |
dagelied | liefde en seks | hetzelfde als |
dageraadslied | liefde en seks | in beginsel middeleeuws lied waarin twee gelieven 's nachts samen zijn en [...] |
danklied | godsdienst | lied waarin dank wordt uitgesproken, bij voorbeeld aan God voor/na de [...] |
danslied | vermaak | lied waarop gedanst wordt; dat kan uit het opschrift of uit de tekst [...] |
dansmuziek | vermaak | instrumentale melodie om op te dansen. Als erbij gezongen wordt is het een [...] |
devoot lied | godsdienst | niet-schriftuurlijke, persoonlijke, vrome uiting van liefde tot en geloof [...] |
dialectlied | groepen | lied dat bewust in een dialect is gesteld; in de vroegmoderne tijd vaak [...] |
dialooglied | formele genres | lied waarbinnen vraag en antwoord gegeven wordt in de directe rede. Dit in [...] |
dooplied | levenscyclus | lied geschreven ter gelegenheid van de doop van een kind of een volwassene. |
driekoningenlied | jaarkring | lied behorende bij het Driekoningenfeest (6 januari). Ofwel verhaalt het [...] |
drinklied | vermaak | lied waarin de geneugten van het drinken van bier, wijn etc. worden [...] |
droomlied | liefde en seks | lied waarin een droom wordt verteld, vaak amoureus of erotisch van aard. |
echolied | formele genres | lied waarin de zanger door een echo wordt beantwoord. |
eeklied | werk | opgenomen onder |
erotisch lied | liefde en seks | lied over seks. Teksten waarin seksuele handelingen of geslachtsorganen [...] |
feestlied | vermaak | lied gezongen tijdens een feest of daarvoor gemaakt. Het betreft [...] |
filmlied | theater | lied gezongen in een film, of daaraan ontleend. |
gebed | godsdienst | gesproken of stil gebed, in elk geval niet hardop gezongen. Vgl. |
gebedslied | godsdienst | lied waarin God, Jezus, Maria of een ander goddelijk of heilig wezen [...] |
geestelijk lied | godsdienst | in beginsel een lied aangaande de godsdienst dat buiten de kerk wordt [...] |
gelegenheidslied | gelegenheden | lied dat is gemaakt voor en/of wordt gezongen bij een bepaalde gebeurtenis [...] |
gespeelkenslied | liefde en seks | middeleeuws lied waarin twee of meer vriendinnen hartsgeheimen uitwisselen. |
gesprek | formele genres | niet-gezongen gesprek, meestal tussen een interviewer en een zegspersoon. |
geuzenlied | politiek en geschiedenis | politiek of historielied uit de Opstand tegen Spanje of de daaruit [...] |
gezelschapslied | vermaak | oorspronkelijk een lied om gedurende een vrolijk samenzijn te zingen, [...] |
gezongen catechismus | godsdienst | lied waarin de belangrijkste bepalingen van de leer van een [...] |
gezongen geloofsbelijdenis | godsdienst | de artikelen des geloofs, berijmd en op een melodie gezet (bij de [...] |
gezongen onze vader | godsdienst | berijmde, metrische versie van het gebed "Onze vader", bedoeld om te zingen. |
gezongen tien geboden | godsdienst | de tien geboden van Mozes, uit de Bijbel, berijmd en op een melodie gezet. |
gloria | godsdienst | zie loflied. |
glossenlied | godsdienst | geestelijk lied in de volkstaal, geënt op een Latijns gezang waaraan her [...] |
graflied | levenscyclus | Een lied dat bij een graf gezongen wordt, vaak gericht tot de overledene. [...] |
gratielied | godsdienst | zelfde als danklied. |
heilied | werk | lied gezongen tijdens het handmatig heien, om het heiblok gezamenlijk [...] |
heiligenlied | godsdienst | verhalend of bespiegelend lied over een of meer specifieke heiligen, [...] |
hemelvaartslied | jaarkring | lied over de hemelvaart van Jezus Christus (40 dagen na Pasen); of lied [...] |
herdenkingslied | gelegenheden | lied gemaakt voor de herdenking van een politieke of historische [...] |
herdersklacht | liefde en seks | lied waarin een herder klaagt over een afwijzende of ontrouwe of herderin. [...] |
herderslied | liefde en seks | lied van of over een of meer herders en/of herderinnen, vaak in verband [...] |
historielied | politiek en geschiedenis | verhalend lied over een historische gebeurtenis of reeks gebeurtenissen. [...] |
humoristisch lied | vermaak | hetzelfde als kluchtlied. |
inkeerlied | godsdienst | opgenomen onder devoot [...] |
intreelied | gelegenheden | zie |
jaarlied | jaarkring | hetzelfde als |
jagerslied | werk | lied, van of over een jagersman, vaak met seksuele bijbetekenis. |
jubellied | emoties | zie vreugdelied en [...] |
kampeerlied | vermaak | lied over kamperen, trekken, vakantie in de buitenlucht, het kampvuur enz. [...] |
kermislied | vermaak | lied, ter gelegenheid van de/een kermis gemaakt; en/of dat op de kermis [...] |
kerstlied | jaarkring | lied over de geboorte van Jezus Christus, of lied dat met kerstmis [...] |
kettinglied | formele genres | lied waarin steeds een element uit het laatste deel van een strofe wordt [...] |
kinderlied | kinderen | lied gezongen door kinderen, vaak uit de mondelinge traditie. Soms [...] |
klaaglied | emoties | lied waarin uiting wordt gegeven aan gevoelens van verdriet. Specifieke [...] |
klaplied | kinderen | kinderlied om te [...] |
klinkerlied | formele genres | lied met een refreintje "A A A" in het eerste couplet, "E E E" in het [...] |
kluchtlied | vermaak | lied dat grappig, kluchtig, humoristisch of boertig is bedoeld, soms in [...] |
knielied | kinderen | kinderlied om te zingen bij het spelletje paardje-rijden op de knie van [...] |
komisch lied | vermaak | hetzelfde als kluchtlied. |
koor | theater | tekst gezongen of voorgedragen door een koor, in het bijzonder in een [...] |
kringspel | kinderen | kinderlied gezongen tijdens een kringspelletje. |
leis | jaarkring | hetzelfde als kerstlied. |
lentelied | jaarkring | ongeveer hetzelfde als |
leugenlied | vermaak | klucht- of kinderlied waarin zwaar overdreven, onmogelijke dingen worden [...] |
levenslied | verhalen | sentimenteel lied, meestal over een treurig verlopen leven inclusief [...] |
liefdesklacht | liefde en seks | liefdeslied waarin [...] |
liefdeslied | liefde en seks | lied van een verliefde zanger (de ik-figuur), of een ander lied met de [...] |
loflied | godsdienst | lied waarin lof wordt geuit op een al dan niet goddelijk persoon of een [...] |
Marialied | godsdienst | lied over Maria (de moeder van Jezus Christus) of aan haar gericht. [...] |
marktlied | werk | lied waarin over de markt gezongen wordt of dat in de mond van een [...] |
marslied | werk | lied om te zingen tijdens het marcheren. Kan overlappen met |
martelaarslied | godsdienst | verhalend lied over of loflied op één of meerdere martelaren, uit de [...] |
matrozenlied | werk | opgenomen onder |
meilied | jaarkring | lied waarin de lente wordt aangekondigd, waarin de lof der mei wordt [...] |
minneklacht | liefde en seks | hetzelfde als |
minnelied | liefde en seks | hetzelfde als |
modelied | vermaak | lied op de nieuwste mode, komisch en/of kritisch. Overlapt met |
moordlied | verhalen | verhalend lied over een moord, doorgaans gebaseerd op een ware gebeurtenis [...] |
moralistisch lied | godsdienst | lied met een moraal (zedenles), die meestal in de laatste strofe wordt [...] |
morgenlied | godsdienst | lied dat 's ochtends wordt gezongen. Vooral in het geestelijke domein, als [...] |
mystiek lied | godsdienst | lied waarin de zanger uiting geeft aan zijn of haar hartstochtelijke [...] |
mythologisch lied | verhalen | lied waarin een verhaal uit de Antieke mythologie verteld wordt of een [...] |
nieuwjaarslied | jaarkring | lied gezongen op nieuwjaarsdag, bijvoorbeeld als gelukwens of als [...] |
nonsenslied | vermaak | lied waarin onzin wordt uitgeslagen. Verwant met |
ochtendlied | godsdienst | hetzelfde als morgenlied. |
oogstlied | jaarkring | lied gezongen tijdens het oogstfeest of bij het binnenhalen van de laatste [...] |
oorloflied | gelegenheden | hetzelfde als |
oorlogslied | politiek en geschiedenis | lied uit tijden van oorlog, om soldaten aan te moedigen of om het publiek [...] |
opvoedkundig lied | kinderen | kinderlied met een [...] |
opwekkingslied | godsdienst | Nederlandse versie van de gospel hymn: een eenvoudig, geestdriftig [...] |
opzegvers | kinderen | gedicht om voor te dragen, in tegenstelling tot zingen. Vaak een gedicht [...] |
oranjelied | politiek en geschiedenis | politiek lied ten faveure van het huis Oranje-Nassau als stadhouderlijk of [...] |
overwinningslied | politiek en geschiedenis | zie triomflied.
|
paaslied | jaarkring | lied over de opstanding van Jezus Christus uit de dood, hetgeen wordt [...] |
palmpasenlied | jaarkring | lied gezongen op Palmzondag of Palmpasen, de zondag vóór Pasen; dan [...] |
passielied | jaarkring | lied over het lijden (de passie) van Christus. Een bijzonder geval van een [...] |
pastorale | liefde en seks | zie herderslied en [...] |
pelgrimslied | godsdienst | lied gezongen door pelgrims tijdens de bedevaart. |
pinksterlied | jaarkring | lied over de uitstorting van de Heilige Geest (vlammen op hoofden, het [...] |
politiek lied | politiek en geschiedenis | lied waarin een politieke overtuiging wordt uitgedragen. Een politiek lied [...] |
protestlied | politiek en geschiedenis | lied waarin wordt geprotesteerd tegen politieke of sociale omstandigheden. [...] |
psalm | godsdienst | tekst van een psalm uit de Bijbel, vertaald in de volkstaal, meestal op [...] |
ramplied | verhalen | lied over een sensationeel onheil, zoals een overstroming, storm, brand, [...] |
ratelaarslied | werk | lied gezongen door de nachtwacht, die met een ratel of klepper liep, en [...] |
reclamelied | allerlei soorten liederen | lied waarin koopwaar wordt aangeprezen. |
rederijkerslied | groepen | lied dat door een rederijker is geschreven. Herkenbaar aan de vermelding [...] |
regionaal volkslied | groepen | lied waarin de lof gestoken wordt van een provincie of streek. Vaak met de [...] |
registerlied | formele genres | lied waarvan de tekst bestaat uit een aaneenschakeling van beginregels van [...] |
rei | theater | in de eerste helft van de 17e eeuw hetzelfde als |
reidans | vermaak | danslied gezongen [...] |
retrogradelied | formele genres | lied waarvan men elke versregel eerst van voren naar achteren moet zingen [...] |
reuzenlied | jaarkring | lied gezongen tijdens een ommegang waarin een reus wordt rondgevoerd. |
revuelied | theater | lied gezongen in een revue, of daaraan ontleend. In de Liederenbank niet [...] |
rommelpotlied | jaarkring | lied gezongen tijdens het "omlopen", d.w.z. het langs de deuren gaan en [...] |
rondeel | formele genres | middeleeuwse dichtvorm die begint met een refrein AB dat een keer [...] |
rouwlied | emoties | lied waarin uiting wordt gegeven aan verdriet over de dood van iemand. Dat [...] |
ruiterlied | liefde en seks | verhalend lied over een ruiter en een meisje. |
samenspraak | formele genres | zie dialooglied. |
scatologisch lied | vermaak | lied over menselijke uitwerpselen. |
scheldlied | emoties | zie spotlied. |
schipperslied | werk | opgenomen onder |
schlager | vermaak | succesvol populair lied in de Duitse of Centraal-Europese volkse traditie. [...] |
schommellied | kinderen | lied om te zingen tijdens het schommelen. |
schoollied | kinderen | lied om op school te zingen. |
schriftuurlijk lied | godsdienst | lied dat in belangrijke mate gebaseerd is op een of meer bijbelcitaten. [...] |
schutterslied | groepen | lied gezongen door of bedoeld voor leden van een schutterij, dat wil [...] |
seizoenslied | jaarkring | lied over een seizoen. Omvat zomer-, herfst- en winterlied. In plaats van [...] |
sentimenteel lied | vermaak | gevoelig, volgens sommigen overdreven gevoelig, lied over een zielige [...] |
sequens | godsdienst | sequentia: een van oorsprong liturgisch Latijns geestelijk gezang met de [...] |
serenade | liefde en seks | liefdeslied dat 's avonds onder het venster van de geliefde wordt [...] |
shanty | werk | lied dat matrozen zongen om gezamenlijke werkzaamheden ritmisch te [...] |
sint-maartenslied | jaarkring | lied gezongen tijdens het sint-maartensfeest door kinderen die langs de [...] |
sinterklaaslied | jaarkring | lied gezongen door kinderen tijdens het sinterklaasfeest of in de aanloop [...] |
slaaplied | allerlei soorten liederen | lied om iemand in slaap te zingen of dat door iemand wordt gezongen [...] |
slijperslied | werk | opgenomen onder |
soldatenlied | werk | lied gezongen door soldaten en/of over het soldatenleven. |
sonnet | formele genres | 14-regelige dichtvorm bestaande uit 2x4 en 2x3 versregels, in principe [...] |
spellied | kinderen | kinderlied om te zingen bij een spel. Apart benoemd zijn |
sportlied | groepen | lied waarin een sport of sportheld wordt geprezen, of waarin een [...] |
spotlied | vermaak | lied waarin iemand/iets belachelijk gemaakt wordt, ook als sociale satire. [...] |
springlied | kinderen | kinderlied voor bij [...] |
sprookjeslied | kinderen | lied dat in een sprookje wordt gezongen, of in een muziektheatrale [...] |
stapellied | formele genres | lied waarbij in elke strofe een element wordt toegevoegd, dat in de [...] |
stotterlied | vermaak | kluchtlied waarin functioneel en consequent gestotterd wordt. |
straatlied | werk | lied dat door een markt- of straatzanger wordt gezongen en te koop [...] |
straatroep | werk | roep van straatverkoper, bv. "scharensliep!" of "verse mosselen!". Niet [...] |
strijdlied | politiek en geschiedenis | lied uit tijden van oorlog of politieke spanning, om soldaten aan te [...] |
studentenlied | groepen | lied gezongen door studenten. |
tafellied | vermaak | lied dat letterlijk op/aan tafel gezongen werd, bijvoorbeeld bij vrolijke [...] |
tegenlied | formele genres | een bijzonder soort |
toneellied | theater | lied gezongen in een toneelstuk, hetzij ernstig of kluchtig. Kan door een [...] |
triomflied | politiek en geschiedenis | lied waarin victorie gekraaid wordt, bijv. over een gewonnen veldslag. [...] |
troostlied | emoties | lied waarin de aangesprokene getroost wordt, vooral met het geloof of bij [...] |
vaderlands lied | politiek en geschiedenis | lied waarin de liefde voor het vaderland wordt uitgezongen, dan wel [...] |
vastenavondlied | jaarkring | lied over of gezongen tijdens de vastenavond (de laatste avond voor de [...] |
verenigingslied | groepen | lied gezongen door een bepaalde vereniging en daar speciaal voor gemaakt. |
verhalend lied | verhalen | lied waarin een voortgang van gebeurtenissen bezongen wordt, meestal door [...] |
verjaardagslied | levenscyclus | lied geschreven ter gelegenheid van een bepaalde verjaardag van een [...] |
vermaanlied | godsdienst | lied waarin de aangesprokene aangesproken wordt op zijn slechte gedrag en [...] |
victorielied | politiek en geschiedenis | zie triomflied. |
virelai | formele genres | zie virelai-ballade. |
virelai-ballade | formele genres | middeleeuwse dichtvorm die in beginsel begint met een refrein gevolgd door [...] |
visserslied | werk | opgenomen onder |
voetballied | groepen | opgenomen onder sportlied. |
volkslied | groepen | "volkslied" kan meerdere betekenissen hebben:
1. lied gezongen door het [...] |
voordracht | vermaak | een gedicht of prozatekst, doorgaans humoristisch, om sprekend voor te [...] |
vraaglied | formele genres | lied in de vorm van een of meer vragen. |
vreugdelied | emoties | lied waarin uiting wordt gegeven aan vreugdegevoelens. Zie ook |
vrijmetselaarslied | groepen | lied gezongen door vrijmetselaars. |
wachterlied | liefde en seks | in beginsel een lied waarin een wachter optreedt of wordt aangesproken, in [...] |
wandellied | vermaak | lied over het wandelen of om te zingen tijdens het wandelen. |
weerrijm | kinderen | kinderlied over het [...] |
welkomstlied | gelegenheden | lied waarin iemand welkom geheten wordt. Als het om rederijkers gaat, is [...] |
weverslied | werk | opgenomen onder |
wiegelied | kinderen | lied gezongen bij het in slaap sussen van kinderen. |
wilde vesper | vermaak | parodie in de volkstaal op een gregoriaans gezang, vaak nonsensicaal. Dan [...] |
yell | vermaak | spreekkoor. |
zeemanslied | werk | lied over het varen op zee of gezongen door een zeeman. Omvat ook [...] |
zendingslied | godsdienst | lied ter bevordering van de zending in de zin van de verspreiding van het [...] |