Home     Grasduinen     Over     Zoektips     FAQs     Disclaimer     Meertens Instituut         english

Nederlandse Liederenbank


[20] Handel en godsdienst passen naadloos in elkaar bij de Haarlemse dichter Samuel Ampzing. In zijn Triumph-lied schildert hij eerst Rome af als een bordeel, een gebruikelijk beeld in de Calvinistische kringen van die tijd. Hij bepleit de vrije handel op zee en bejubelt ten slotte Piet Heins verovering van de Zilvervloot (1626). Het lied dient gezongen op de wijs van de 68e psalm, die in de Tachtigjarige Oorlog gold als overwinningslied.

Trivmph-lied op de Scheeps-Victorie der VVest-Indische Compagnie
Op de wijse van den Lxviii. Psalm


Sal Spanjaerd, ende Paus, en 't gansche Rijk van Romen,
En Stoel des Antichrists (*1) de plaeg niet overkomen,
Die God hun heeft gedreygd? hun quaed, hun smaed, hun hoon,?
Hun bloed-vergietens straf, en hun verleydens loon?
?
Meynd van de Roomsche Hoer (*2), ten Koningin verheven,
Met haere boelen (*3) staeg in weeld en vreugd te leven,
Die sy betoverd heeft met haer bedriegerij,?
Beschonken door den wijn van haere hoererij?
?
Haer Koopluy, meynen sy staeg koopmanschap te drijven,
En dat die handel veyl, so voor, als na, sal blijven?
En dat hun roverij in deser Hoeren val
En al hun boeverij geen eynde nemen sal?

Wie kan den handel met de lien
Naer rechten ons met recht verbien?
Staet ons de See niet open,
De toegang en de deur van 't Land,
En ons en hun de vrije hand
Om kopen, en verkopen?
Dit is een wet die niet en slijt,
Die even oud is als de tijd,
Geboren met de jaeren,
So Spanjen sich daer tegens set,
Hy doet sijn best dat hy't belet,
Wy denken daer te varen.

So heeft Heyn hem een steek gebragt,
So heeft Heyn hem na 't hert getracht,
Dat hy begint te sijgen (*4):
Krijgt hy te met noch sulken tast,
En komt Matroos so meer te gast,
Hy sal sijn loon wel krijgen.
O Heyn! dij komt een lauren-kroon
Voor dese daed, tot eenen loon,
Die nimmer en sal sterven:
En dit is ook een eren-vonk,
Een eren-tak voor dij, o Lonk (*5)!?
Dien gy met recht sult erven.

Gy toogt ter See met uwe vloot,
En swomt daer in haer blaeuwen schoot
Na't Indisch Fort Havanen,
Tot dat de silv're buyt en roof?
Voor dijne magt als stof verstoof,
Met hun geweld, en vanen.
Jo triumph! io! Maraen (*6)
Ontsiet sich met Matroos te slaen,
En geeft sich aen hem over:
So word gy dan ook weer geroofd,
Als God dat in sijn woord beloofd,
O groote Spaensche Rover.
?
Dese twee Triumph-lieden konnen ook geheel gesongen worden op de volle Musijcke met ses stemmen van Mr. Jan Pieterszen Sweling.

Geluck! geluck! o Heyn, en Lonk!
Voor wie de magt van Spanjen sonk,
Als gy die Vloot van schepen?
Die met dien schat was vol gepropt,
Die Spanjen hadde ingeroyt,
Hebt by het hoofd gegrepen.
Verblijd u Holland voor den Heer,
Geeft God hier van de hoogste eer,
Stookt vreugden-vueren-vonken,
En maeckt een dankbaer speel-geluyd,
Juycht om den roof der Spaensche Bruyd,
Die God ons heeft geschonken.
?
(*1): Pausentroon
(*2): nl. de paus
(*3): meisjes
(*4): zuchten
(*5): de onderbevelhebber
(*6): de Spanjaard

Camerata Trajectina (artiest), Die tyranny verdrijven: politieke liederen uit de tachtigjarige oorlog. ES 46.426. VNM R 79001
1979
1: 20