Home     Grasduinen     Over     Zoektips     FAQs     Disclaimer     Meertens Instituut         english

Nederlandse Liederenbank


[9] VIER FRAGMENTEN UIT HET EXTRACTUM CATHOLICUM

(Johannes Stalpart van der Wielen, 1631)

De Rooms-katholieke dichter Johannes Stalpart van der Wielen was in de eerste helft van de 17e eeuw werkzaam als priester in een schuilkerk in Delft: de openbare eredienst was aan de Staats- kerk voorbehouden.
Stalpart gaf lucht aan zijn haat jegens de nieuwe kerk in zijn liederenbundel 'Extractum Catholicum, tegen alle Gebreken van Verwarde Harsenen'. Elk van de bijna 200 liederen is een "dosis" van een medicinaal extract dat de zieke hersenen van de Calvinisten moet genezen. In vele doses komt een Protestant voor, die de spot drijft met een Rooms-katholiek gebruik. Stalpart laat hem telkens door een katholiek uitvoerig van repliek dienen.

[..]

LIX. Dosis ZEEDE-DOOP
Stem: Schoon Ionkvrou ik moet u klagen

p: Wat beduyden all' de dingen
Die'k de Roomsche Kerk
Aen de nieuwe Dopelingen
Stellen zie te werk?
Waer toe blaestze, quyltze, zweertze,
Waer toe wijdze zout?
Waertoe kruystze, zalftze,smeertze,
Hen met Oly-smout?

rk: Omdat zy van over lange
In haer eerste struik
Van d'Apost'len heeft ontvangen
Al dit oud gebruik.
Daer van op den dag van huiden
Noch getuigen fijn
All'd'oud-vaders die z'ons duiden
In't Grieks en Latijn

Als dan Zwingel (*1) zijn verrotten
Vuilen bek ontsluit
Zwingli Om met dit gebruik te spotten,
Zoo en weet de guit
Niet dat hy met d'eige zeden
Ons liefs Heren lacht:
Die dus inde kranke leden
Wel genade wracht.


(*1) de hervormer Zwingli

Camerata Trajectina (artiest), De hoer van Babylon: liederen van ketters en papen. (Muziek uit de Gouden Eeuw 2). VNM R 87004
1987
1: 9b