|
|
|
9. ALSMEN EEN DUYSENT VIJFHONDERT JAER
uit: Een nieu Geusen Lieden-Boecxken (1588)
Dit lied is een uiterst summiere geschiedenis van de Tachtigjarige Oorlog op rijm en muziek. De behandelde periode loopt van het Smeekschrift (1566) tot en met de dood van Willem van Oranje (1584) en omvat o.m. de Beeldenstorm, de onthoofding van Egmont en Hoorne, de inneming van Den Briel, het beleg van Haarlem en Alkmaar, de Slag op de Zuiderzee, het ontzet van Leiden, de Spaanse furie en de eerste aanslag op de Prins.
Een nieu Liedeken, vervatende int corte den handel
der Nederlanden
Op de wijse: Schenckt my te drincken nae mijnen dorst
Alsmen een duysent vijf hondert Jaer
En sesentsestich heeft gheschreven, 1566.
Versocht sLandts Adel alle gaer 5. April.
(Om datmer veel brocht om tleven)
Vant straffe ghebodt uutghegheven
Binnen Bruyssel te zijn bevrijt.
En in Hoymaent (*1) begostmen even 4. Julij.
Gods woort te predicken met vlijt,
Int openbaer,, begonstmen daer
Die Beelden algemeyn,, seer reyn, 20. Augu.
Van steen en hout, silver en gout
Te breken groot en cleyn.
Uut Antwerpen tooch op dat pas 1567
Den Edelen Prins van Orangien: 21. April
Duck Dalf binnen Bruyssel was:
Graeff Lodewijck quam uut Almangen: 16. Augu.
Dus den Hertoch al van Albangen (*2) 1568.
Egmont en Hoorn heeft onthalst, 5. Junij.
Des Princen soon ghevoert na Spangen, 10. Sept.
En s'Lants vryheden alsoo vervalst.
Tlandt was verneert,, hy heeft begheert
Van als den penning thien,, te sien. 1569.
Maer sijn opzet,, worde belet, 72.
Twelck menich dede vlien.
In April is den eersten dach 1572.
Sachmen Lume inden Briel comen:
Den neghenden den Spaenschen slach 9. April.
Wert binnen Rotterdam vernomen:
Daer na werden vele vromen 1573.
Binnen Haerlem deerlick vermoort: 13. Julij.
Maer den Vyant most weer met schromen
Van Alcmaer met schanden voort. 11. Octob.
Den Grave nu,, al van Bossu,
Werde ter selver stee,, op Zee 2 Octob.
Doort langhe slaen,, lustich ghevaen,
Ghebrocht tot Hoorn mee.
Als den Tyran na Spangen tooch 1574.
Sachmen den slach voor Bergen schieden, 24. Januarens.
Daer menich Spangiaert heenen vlooch,
Cruys-heeren en veel Edel-lieden:
Doen moest Dragon daer oock bieden 9. Februs.
Die stadt Middelburch den Prins:
Dwelck corts daer na tontset bedieden
Van Leyden door veel storm en wints. 3. Octobr.
Maer eer niet lang,, werd door bedwang 1575.
Ouwater heel int sant,, verbrant:
Maer int Bolwerck,, te Krimperkerck 8. Augu.
Haelden sy weder schant.
Antwerpen den maer wel vernam, 1576.
Door moort, roof, branden, vrouwen schoffieren: 21. Febru. 4. Novem.
Daer na Don Jan tot Bruyssel quam,1577.
Thoonde corts zijn quae manieren: 1. Meye.
Die lieden sLants int Regieren 1578, 79, 80, 81, 82. 4. Janua.
Namen tot hulp den Franschen Heer (*3):
Daer nae werdt den Prins goedertieren 21. Mart.
Int hooft gheschoten, tghenas weer.
Doen werde Lier,, door sweert en vier
Gewonnen met verraet,, seer quaet. 13. Septem.
Daer teghen oock,, Lochem seer cloeck
Ontset tot onser baet.
Daer den Prins op hadde ghestelt (*4) 1581.
Sijn hoop, en na Godt zijn betrouwen, 17. Janua
Meende Antwerpen met ghewelt Vilvoort
Tovervallen en te benouwen, Dermont.
Maer veel quamen daer door in rouwen, Duynkercken.
Die wel meenden te zijn verblijt: Dixmuyden.
Den Hertoch somen mocht aenschouwen Duck d'Alenson.
Maeckte ons doen veel Steden quijt.
Den Prince Eel,, werde gheheel 1584. 10. Julij.
Tot Delff door een schoot,, ghedoot
Van een godloos,, verrader boos,
Twelck menich mensch verdroot.
(*1) juli
(*2) Alva
(*3) Anjou
(*4) Anjou | |
|
|
Camerata Trajectina (artiest),
Willem van Oranje: geuzenliederen / Geuzenliederen rond Willem van Oranje. NKV 8403, Clavigram 6818.260
|
|
1984
|
|
| 1: 9 |
|
|
|
