Home     Content     Browsing     Search Tips     FAQs     Progress     Disclaimer     Meertens Institute         dutch


Dutch Song Database


8. GEUSE VESPER OF SIECKEN-TROOST VOOR DE VIERENTWINTIGH

Nog een verontwaardigd lied over de dood van Oldenbarnevelt, het beroemde Geuse Vesper van Joost van den Vondel. Moest deze voortreffelijke man, na zoveel jaren trouwe dienst, op zijn oude dag sterven door een verradelijk zwaard? Alle beschuldigingen zijn vals gebleken: nooit vond men de 'pistoletten van het verraad', het smeergeld dat slechts was rondgestrooid om hem verdacht te maken. Wat zullen de vierentwintig rechters die Oldenbarnevelt ter dood veroordeelden, een wroeging krijgen! Voor hen is deze 'ziekentroost' - bijbelteksten die men aan de stervenden voorlas om berouw op te wekken. Maar hun berouw zal vergeefs zijn: deze wandaad is onvergeeflijk voor God.

Geuse Vesper (*1) of Siecken-Troost voor de Vierentwintigh.
Op de wijse: Branle Partinice

Hadt hy Hollandt dan ghedragen,
Onder 't hart,
Tot sijn afgeleefde dagen,
Met veel smart,
Om 't meyneedigh swaert te laven,
Met sijn bloet,
En te mesten kray en raven,
Op sijn goet?

Maer waerom den hals gekorven?
Want sijn bloet
Was in d'aders schier verstorven;
In sijn goet
Vontmen noyt de Pistoletten (*2)
Van 't verraet,
Uutghestroyt, om scharp te wetten
's Vollecks haet.

Gierigheyt en wreetheyt beyde,
Die het swaert
Grimmigh ruckten uyt der scheyde,
Nu bedaert,
Suchten: Wat kan ons vernoegen
Goet en bloet?
Och, hoe knaecht een eeuwigh wroegen
Ons ghemoedt!

Weest te vreen, haelt Predikanten (*3),
West en Oost;
Gaet en soeckt by Dortsche santen (*4)
Heyl en troost;
'T is vergeefs, de Heer koomt kloppen,
Met sijn Woort (*5),
Niemandt kan de wellen stoppen
Van die Moort.

Spiegelt, spiegelt u dan echter,
Wie ghy zijt;
Vreest den worm, die desen rechter
't Hart afbijt,
Schent uw' handen aen geen Vaders,
Dol van haet,
Scheldt gheen Vroomen voor verraders
Van den staet.

(*1): vesper: katholieke avonddienst, wellicht met de bijgedachte aan de vespers der doden
(*2): Spaanse geldstukken
(*3): om het ziekentroost te laten voorlezen
(*4): heiligen: de deelnemers aan de Dordtse synode
(*5): de ziekentroost.

Uit: anoniem pamflet ca 1631 (Joost van den Vondel)


Camerata Trajectina (artiest), Bavianen en Slijkgeuzen: Liederen van Remonstranten en Contra-Remonstranten. GLO 6031
1995
1: 8