Home     Content     Browsing     Search Tips     FAQs     Progress     Disclaimer     Meertens Institute         dutch


Dutch Song Database


3. ANTWERPEN RIJCK (1564)

Dit beroemde martelaarslied van de geuzen verhaalt over de gevangenneming, veroordeling en terechtstelling van de gereformeerde prediker Christoffel Fabritius in Antwerpen (1564). Fabritius wordt verraden door Lange Margriet, die interesse in het nieuwe geloof veinst. Eenmaal gevangen bekent Christoffel aan de markgraaf zijn preken, maar weigert zijn geloofsgenoten te verraden, ook op de pijnbank. Bij zijn executie op de brandstapel worden in de menigte psalmen aangeheven en breken er rellen uit. Van het lange lied zijn hier alleen de eerste en laatste strofe opgenomen. Het katholieke Antwerpen wordt in de stijl der evangelisten vergeleken met de zondige steden Kaperna?m, Tyrus, Sidon en Babel, wier ondergang door de profeten was voorspeld (Jes. 23, Ez. 26). De vergelijking valt uit het nadeel van Antwerpen.

Van Christophoro Fabritio, Dienaer des Godlicken Woorts, binnen Antwerpen verbrant, Anno 1564, Op den wijse vanden xliiij. Psalm: Wy hebben ghehoort, etc. (*1)

Antwerpen Rijck,, O Keyserlicke Stede,
Niet uus ghelijck (*2),, ghy zijt nu heel in vrede (*3),
U Cooplien al,, zijn al Capharnaijten (*4),
Dies u Godt sal,, inden Afgront versmijten;
Tyrus heeft noyt ghedaan,
Tgheen dat ghy hebt bestaen,
Nochtans ist wel versoncken;
Sydon quaet en verwoet
En heeft noyt Christen bloet
(Ghelijck ghy doet) ghedroncken.

Neemt dit voor danck,, heylighe Godts Ghemeente,
Godt sal eer lanck (*5),, aensien uwe vercleente (*6),
Ende Babel,, met tsweert zijns mondts verdommen,
Oock sult ghy snel,, by hem int Rijcke commen.
Dus ghy Ministers (*7) coen,
En swijcht tot gheen saysoen,
Opbout Gods Kercke schoone,
U Mondt sy een Trompet,
Om te leeren Gods Wet,
So crijcht ghy sLevens Croone.

(*1): deze melodie (hier aangeduid als psalm 44 van Jan Utenhove) werd enkele jaren later bekend als psalm 79 in de berijming van Datheen
(*2): zonder gelijke
(*3): nu leef je nog in vrede, maar ..
(*4): bewoners van Kaperna?m.
(*5): weldra
(*6): zich bekommeren om uw vervolging
(*7): predikanten

Uit: Een nieu Geusen Lieden Boecxken, 1581.

Camerata Trajectina (artiest), Ensemble Oltremontano (artiest), De vrede van M?nster: politieke muziek uit de 80-jarige Oorlog. GLO 6048
1998
1: 3